Рецептите на македонски

Колач со компот од праски за попладневно пиење кафе

Дефинитивно не влегува во категорија „диетален“, но е вкусен и освежува. А и излегуваат многу парчиња.

Тој што сака благо на секакви начини, знае за што зборувам.😁
И така , ми се уврти во глава таа идеја, нема бегање. Ми се јадеше раванија, но надвор едно топло време... некако ми беше тежок колач за во лето. Прегледувајки ги рецептите, ја видов оваа: 

  •  4 јајца
  • 1 чаша шеќер
  • 1 чаша брашно
  • 125гр путер
  • 1 ванилин шеќер
  • плодови од компот (праски или кајсии) 
Рерната се загрева на 180 степени. За тоа време во округла тава со дијаметар 28см се става путерот и се растопува. Одозгора се редат парчињато овошје од компотот. Со миксер се матат јајцата и шеќерот додека шеќерот комплетно се стопи. Потоа постепено со лажица се додават брашното со ванилин шеќерот. Смесата се истура во тавата врз овошјето и се пече додека леко порумени. Колачот се остава да се излади во тавата, во која е испечен. Потоа се вади и се прелива со сокот од компотот.

Рецептот е от блогот [ Аз готвя ], но не се отвара. 
Неколку години чував отпечатена копија на рецептот и не бев воодушевена. Мислев дека ќе испадне млитав. Нема да се крене, бидејки нема прашок за пециво. Има премногу путер, сирупот е малку....Веројатно рецептот е згрешен и секој пат се откажував.
Не знам како се нашла во кујна конзерва компот од праски, но веќе беше тука и требаше да се искористи.  

Во секој случај после повеќе проби колачот најмногу ми се допаѓа со следните измени:

80гр. путер намерсто 125гр.
Конзерва компот, над 800гр ( најмногу му се допаѓа Подравка компот од праски)
Со праски е повкусно одколку со кајсии, овошјето треба да биде без лушпата и да биде исечено на кругови, за да е потенко. Така се собира овошјето од една конзерва во тавата. Во спротивно требат две.

Течноста од компотот обично е малку и правам шербет. За една тава од 28см дополнително ставам една чаша 200мл вода, околу 50 гр шеќер и малку лимонов сок (ако има) во сирупот од компотот. Одкако ќе зоврие, се прави бела пена по ѕидовите на тенџерчето. Од како ќе се изгуби пената, го тргам шербетот од рингла и со лажица полека поливам површината на колачот додека го упие целиот сируп. Покривам со фолија и ставам во фрижидер да се излади убаво. Потоа сечам на коцки, тријаголници - кој какви форми и големини сака и може да се почне со јадење. 
Поубаво изгледа превртен, но обично не ми се занимава.  
На сликата врз колачот има сладолед Страчатела.😎 

Вкупно: околу 200 денари 


Немам навика да купувам компоти. И не сум спремала од дете, кога компотите, џемот и сите видови на зимници беа задолжителен репертоар за време на летните месеци. Сеуште се сеќавам дека 6 лажици шеќер идат на голема тегла за да може компотот убаво да се заслади, притоа човек да не падне во шок од благото. 😄

Сеќавањата од детството ме потсетија на тоа како живеевме пред нашите „заостанати“ земји да се отворат кон западната мода. Луѓето одеа на пазар со текстилни кеси или плетени мрежи, киселото млеко се купуваше во стаклени тегли со алуминиумски капачиња, беше навистина кисело, а не јогурт, и по 3-4 дена во фрижидер скиснување уште повеќе. Сепак, киселото млеко беше задолжително за медицинскиот персонал, оние кои работат во опасни средини или работат ноќна работа. Стаклените шишиња мораше да се вратат во продавницата и да се рециклираат од фабриките, а не да се фрлаат во контејнери. Зимницата беше скоро задолжителна летна активност. Конзервирана храна не се купуваше освен ако не стануваше збор за риба во сос од домати или одреден тип на конзерва месен нарезок кој беше многу популарен во Бугарија и се викаше Русенско варено. Една од моите баби правеше такво чудо и го ставаше во тегли за зимата.
Еден наш обид со зимница беше Тазе ќопоолу.

Се сеќавате на басната за мравката и штурецот - музичар, нели? Или ќе подготвите храна за студените месеци, или ќе седите гладни.

Се разбира, во денешно време, кога имаме пристап до храна од целиот свет и има сè во продавниците, помалку од нас сакаат да го поминат своето време на тоа.
Во наредните месеци, покрај рецептите, ќе ви покажам и некои идеи што дојдоа како резултат на моето учество во проектот „Иднина без пластика“ на Бугарското училиште „Здравеј“ во Скопје.

Сладкиш с компот от праскови за следобедно кафе

Определено не е диетичен, но е вкусен и освежителен. Освен това излизат доста парчета.
Който обича сладко във всякакви форми, знае за какво говоря.😁
И така, като ми се завърти в главата тази идея, няма мърдане. Ядеше ми се реване, обаче едно топлоооо...реването ми е тежко за лятото. Преглеждайки рецепти, попаднах на тази: 

  •  4 яйца
  • 1 ч.ч. захар
  • 1 ч.ч. брашно
  • 125гр масло
  • 1 ванилия
  • плодове от компот (праскови или кайсии) 
Фурната се загрява на 180 градуса. През това време в кръгла тава с диаметър 28см се слага маслото и се разтопява. Отгоре се нареждат плодовете от компота. С миксер се разбиват яйцата и захарта, докато се стопи захарта. Постепенно с лъжица се прибавят и смесените брашно и ванилия, докато сместта се бърка с миксера. Изсипва се върху плодовете и се пече, докато леко поруменее отгоре. Сладкиша се оставя да се охлади в тавата, в която е изпечен. След това се изважда и се сиропира със сока от компота.

Рецептата е от блога [ Аз готвя ], но към днешна дата не се отваря. 
Няколко години имах отпечатно копие на рецептата и нещо не бях въодушевена. Мислех си, че ще излезе нещо лигаво. Изобщо няма да се надуе, защото няма набухвател. Много масло има, малко е сиропа... Сигурно беше грешна рецептата и всеки път се отказвах. 
Не знам и по какъв повод консерва компот от праскови се е намерила в кухнята, но вече беше тук, така че трябваше да се използва. 

Все пак, след повече проби, сладкишът ми е най-вкусен със следните промени:

 80гр. масло вместо 125гр.
Консерва компот над 800гр 
С праскови е по-вкусно, плодовете трябва да са без кожите и трябва да са нарязани на кръгове, за да се събере една консерва в тавата. Ако се не са нарявани плодовете, ще отидат две консерви. 

Течността от компота ми се вижда малко и обикновено правя още толкова захарен сироп. За една тава 28см допълнително слагам една чаша 200мл вода, около 50 гр захар и малко лимонов сок (ако има) в сиропа от компота. След като заври, след малко се образува бяла пяна покрай стените на тенджерката. Като се изгуби пяната, го махам от котлона и с лъжица поливам по малко по повърхността на сладиша, докато попие целия сок. Покривам с фолио и оставям в хладилника да се охлади добре. След това нарязвам на ромбове и е готово. 
По-красиво изглежда обърнат, но обикновено не ми се занимава да го вадя и да го обръщам.  
На снимката върху сладкиша има сладолед Страчатела.😎 

Общо: около 6 лева 


Нямам навик да купувам компоти. А и не съм правила от дете, когато компоти, сладка и всякакви зимнини бяха задължителен репертоар през летните месеци. Още помня, че на един голям буркан отиват 6 лъжици захар, за да е хубаво подсладен после компота, но и човек да не изпада в шок от сладко. 😄

Спомените от детството ме подсетиха как живеехме преди нашите "изостанали" държави да се отворят за западните моди. На пазар се ходеше с текстилни торби или с плетени мрежи, киселото мляко се купуваше в стъклени буркани с алуминиеви капачки, беше наистина кисело и след 3-4 дни в хладилника се вкисваше. Но пък беше задължително за медицински персонал, на работещи във вредни среди или работещи нощен труд. Стъклените бутилки задължително се връщаха в магазина и се рециклираха от фабриките, а не се хвърляха в контейнери. Зимнината беше почти задължително летно занимание. Консерви не се купуваха, освен ако не беше риба с доматен сос или русенско варено. Едната ми баба правеше такова чудо и го слагаше в буркани за зимата. 
Един подобен наш опит беше Пресно кьопоолу.

Сещате се за баснята за мравката и щуреца-музикант, нали? Или ще си приготвиш храна за студените месеци, или ще си седиш гладен. 

Разбира се, в днешно време, когато имаме достъп до храни от цял свят и има всичко в магазините, по-малко от нас искат да отделят от времето си за това. 
В следващите месеци освен рецептите, ще ви покажа и някои от идеите, които дойдоха като резултат от участието ми в проекта "Бъдеще без пласмаса" на Българското съботно-неделно училище "Здравей" в Скопие

Кокосови бонбони со чоколадо

Како што започна целата работа со вируси и карантин, то беше готвење, спремање, печење, сликање - храна од сите страни. Со враќањето на работа се намалија и слики,видеа, а и желбата за спремање. Главно зошто треба време за да готвиш дома. 
Но има и еден друг момент. Се враќаме кон секојдневното "не знам што да јадам на работа". Факт е дека поголемиот дел од денот сме во канцелација или со работни обврски, а не планираме што ќе јадеме, и тоа одзема многу од нашето  внимание и ефикасност.

 Уште полоша е желбата за кафе и нешто благичко околу 2 попладне. 

Во една од утринските емисии видов еден рецепт кој многу ми се допадна Поминаа скоро два месеци пред да го пробам.

200гр кокосово брашно
200гр изладени урми
1ч.л. цимет
100гр црно чоколадо 85%
3 с.л. кокосово масло

Бидејки помина доста време, не ми текнуваше кое како се меша и накрај испадна импровизација.

Урмите, кокосовото брашно и маслото пуштив во сецко. Полесно е во кујнски робот заради количините, но кој што има, се снаоѓа.
Најстариот син нареди хартиени корпи во формата за кафини и потоа со лажица и сила ја стави смесата во корпите на висина околу 1см, пола сантиметар под работ на корпата, за да има место за чоколадото. Ставивме формите да се изладат во фрижидер за еден час, а потоа дополнивме со растопено на пареа чоколадо и повторно во фрижидер на ладење
Изгледаа некако празни и ставивме сушени брусници и гоџи бери.



Дефинитивно после неколку дена се посочни и повкусни.
Вториот обид беше со повеќе путер. Направив топчиња с големина на орев и ги овалав во какао.

Испадна прекрасна ужина со попладневно кафе и навистина вкусен десерт, кој може да се припреми во најразлични комбинации.

Има неколку моменти на кои треба да се пази. По можност да не брза и да чита точно инструкциите ( за разлика од мене) 

На почеток - проверете дали урмите се исчистени од семките пред да ги ставите во сецкото, а не потоа :) Урмите треба да бидат и оладени, не сушени.
Црното чоколадо треба да е со колку може поголема содржина на какао и е повкусно од млечното.
Повеќе путер е подобро..

Испаѓаат 16 форми за мъфини, а топчиња - околу 40 со големина на орев.

Вкупно околу 300 денари.

Кокосови бонбони с шоколад

Откакто започна цялата работа с вируси и седене вкъщи, то не беше готвене, месене и каквото още се сетите свързано с храна. С връщането на работа снимките и клиповете намаляха и всичко се връща както преди. Главно защото си трябва време, за да готвиш вкъщи.
Но има и един друг момент. Връщаме се към всекидневното "не знам какво да ям на работа". Факт е, че по-голямата част от деня сме на работа, а не планираме какво ще ядем, отнема доста от нашето внимание и ефективност.

 По-лошото обаче е желанието за кафе и нещо сладко около 2 часа. 

В едно от сутрешните забавни предавания видях една рецепта, която много ми хареса. Минаха почти два месеца преди да я пробвам.

200гр кокосови стърготини
200гр свежи фурми
1ч.л. канела
100гр черен шоколад 85%
3 с.л. кокосово масло

Понеже мина доста време, не си спомнях кое как се смесва и накрая излезе импровизация.
Фурмите, кокосовите стърготини и маслото смесих в чопер. По-лесно щеше да е в кухненски робот заради количествата, но каквото има, това е.
Най-големият син нареди хартиени форми във формата за мъфини и след това хубаво натъпка тестото вътре, за да не се разпада, на височина половин сантиметър под горния ръб на формата. Сложихме в хладилника за един час, а след това допълнихме с разтопения на водна пара и смесен с малко масло черен шоколад и отново в хладилника, за да се охлади шоколада.
Изглеждаха ми някак празни отгоре и слошихме сушени боровинки и годжи бери.



Определено, след няколко дни са по-влажни и по-вкусни.
Вторият опит беше с повече масло. Сладките оформих като топчета и овалях в какао.

Станаха чудесна следобедна закуска със следобедното кафе и наистина са вкусен десерт, който може да се приготви в различни комбинации.

Има няколко момента, за които човек трябва да внимава. По възможност да не бърза и да чете точно указанията (за разлика от мен).

Като начало - фурмите не са изчистени от костилките и трябва да се изчистят преди да се сложат в чопъра, не след това. :)  Освен това фурмите трябва да са охладени, не изсушени. 
Черен шоколад с колкото в възможно по-голямо съдържание на какао определено е по-подходящ от млечния.
Повече масло е по-добре.

Излизат 16 форми за мъфини, а топчета - около 40 с големина на орех.

Около 10-12 лева.

Постен сладкиш със смокини

Не мога да дам никакъв друг коментар за този сладкиш, освен „ТРЯБВА да го опитате“. Изглежда обикновен, но вкусът е наповторим.

Необходими продукти:

  • 2 ч.ч. брашно
  • 1 ч.ч.вода
  • 1 ч.ч.пудра захар
  • 1 ч.ч. олио
  • 1 к.л сода бикарбонат
  • 6-7 зрели смокини от слатко
  • 100 гр. орехи


В по-голям съд с помощта на лъжица се смесват всички съставки. Прибавят се и ситно нарязаните смокини и орехи. Всичко се разбърква добре и се изсипва в тава. Пече се  20 минути на 200 градуса. След като се изпече и охлади, се нарязва на парчета и се поръсва с пудра захар.
Добър апетит !

Общо:4 лева

Рецепт на Васка Мобиак 

Посен колач со смокви

Не можам да кажам никаков коментар за овој колач освен „МОРАТЕ да го пробате“. Изгледа како многу едноставен рецепт но вкусот е неповторлив.

Потребни состојки:

  • 2 чаши брашно
  • 1 чаша вода
  • 1 чаша шекер во прав
  • 1 чаша масло за јадење
  • 1 к.л сода бикарбона
  • 6-7 зрели смокви од слатко
  • 100 гр. ореви



Во поголем сад се мешаат со лажица сите состојки и се додаваат смоквите ситно исечкани а исто така и оревите ситно исечкани. Се убаво се меша и се истура во тава. Се пече 20 минути на 200 степени. Кога ке се испече се сече на коцки и се наросува со шекер во прав.
Пријатен апетит !

Вкупно:100 денари

Рецепт на Васка Мобиак 

Бомбици од пченица

Бомбиците се слатки кои можат да се прават од најголем број варијанти на состојки. Многупати сум правела од тоа што имам моментално дома и секогаш биле успешни и вкусни. Овојпат ги направив од варена пченица, варев онака, зошто ми се пријаде пченица, и излегоа превкусни бомбици на кои и децата им се израдуваа.

Потребни состојки:
• 200 гр. пченица
• 2-3 с.л мед
• 150 гр. ореви
• малку кокос

Пченицата се вари (околу два саати) Потоа откако ке се олади се меле,јас само малку ја истолчив. Се додава медот и мелените или сецкани ореви. Убаво се соединува цела смеса и се прават бомбиците. Се валкаат во кокос и ореви. Исто така комбинацијата на состојките може да се менува (бадеми, лешници.....) Може да се стави и малку цимет.
Превкусни се, единствено варењето на пченицата трае малку подолго, инаку се прават многу брзо. И излегуваат околу 30 бомбици, зависи од големината.
Пријатен апетит !


Вкупно: 100 денари

Бомбички от жито

Бомбичките са сладки, които могат да се направят от най-разнообразни прoдукти. Много пъти съм правила от това, което има в момента вкъщи и винаги са били успешни и вкусни. Този път ги направих от варено жито, защото ми се прияде, и излязоха изключително вкусни бомбички, на които децата много се радваха.

Необходими съставки
• 200 гр. жито
• 2-3 с.л мед
• 150 гр. орхи
• малко кокос

Пшеницата се сварява(около два часа).След това малко я намачках. Сложих меда и смелените или нарязани на ситно орехи, хубаво разбърках, за да се съедини сместа и от нея се правят топчета, малко по-големи от орех. Овалват се в кокос и орехи.
Комбинацията на съставките може да се променя по желание (бадеми, лешници, малко канела, кора от лимон).
Много са вкусни! Единствено варенето отнема повече време, но иначе се правят много бързо и излизат около 30 бомбички.
Приятен апетит !

Общо:около 3 лева
Рецептата е на Васка Йовановска

Постен десерт от тиква

Преди доста време споделих рецепта за нещо сладко, което може да се хапне като междинна закуска, например в училище.
Скоро обаче видях по-здравословен вариант от нутрициониста Надя Петрова. Нейната страница Nature Insider е пълна с чудесни рецепти и съвети.
Понеже всичко е въпрос на вкус, ето и съставките на око:

  • около 1кг тиква
  • 2 с.л. кокосово масло или друго студено пресовано олио, а може и масло
  • 4-5 с.л. мед или друг естествен подсладител (например стевия, но не знам точното количество)
  • щипка хималайска сол
  • 1/2 ч.ч. орехи
Тиквата се сварява на пара и се оставя да се охлади 15 минути. След това се пасира на фин крем с мазнината, подсладителя и солта. В чаша или купичка се слага до средата крем, отгоре орехи и се допълва с крем. Съхранява се в хладилник.
Тиквата, както и морковите, е богата на бета каротин, но за да го превърне във витамин А, нашето тяло има нужда от мазнини. 
Затова този вариант е доста по-добър от предишния с бисквити. Пак може да се сложат сушени плодове или подправки по желание.

Посен десерт со тиква

Пред доста време споделив рецепт за нешто благо кое може да се касне како ужина , например во училиште.
Наскоро видов една поздрава варијанта од нутриционистот Надја Петрова. Нејзината страна Nature Insider е полна со чудесни рецепти и совети.
Пошто се е прашање на вкус, еве ги и состојките на око:

  • околу 1кг тиква
  • 2 с.л. кокосово масло или друго ладно пресовано масло, а може и путер
  • 4-5 с.л. мед или друг природен засладувач (например стевија, но тука не знам точна количина) 
  • штипка хималајска сол
  • 1/2 ч.ч. ореви
Тиквата се вари и се остава да се излади 15 минути. Потоа се пасира на фин крем со маслото, засладувачот и сол. Во чаша или друг сад за послужување се става до пола, се редат оревите и се става уште крем. Се чува во фрижидер.
Тиквата, како и морковите, е богата на бета каротен, но за да го претвори во витамин А, нашето тело има потреба од масти. 
Затоа оваа варијанта е подобра од претходната со бисквити.Исто може да се стави суво овошје или зачини по желба.

Шишарки со мед и чоколадо

Овој рецепт во нашето семејство се прави многу одамна. Можеби некој го знае, но сепак мислам дека вреди да се сподели и да се проба. Здрав десерт ретко се јаде,освен овошјето и некои житарки. Така овој десерт мислам дека ќе си најде место во секој дом.

Потребни состojkи :
• 1 кеса експандирани житарки (на пример од пченка и ориз со какао (чоко макс) )
• 1 путер (250гр)
• 100 гр. шеќер (може и кафеав шеќер или стевија)
• 1 црно чоколадо за готвење
• 4 лажици какао
• 7 лажици мед
• 100 гр. сусам

Најпрво путерот се става во подлабоко тенџере да се растопи,заедно со шеќерот. Откако ќе се растопат се додава чоколадото скршено на парчиња, а по него - какаото и медот. Сето тоа се остава на тивко да проврие околу 7-8 минути (не треба многу долго бидејки ќе станат тврди кога ќе се оладат)  и потоа се додаваат житариците и сусамот. Се убаво се меша (со голема дрвена лажица) и откако ќе се соедини убаво, додека е топла смесата, се прават форми во калапче, лажица за сладолед или нешто слично (за овие го користев капакот на цедилката за лимон). Откако убаво ке се изладат може да се јадат. Лесно и здраво!
Пријатен апетит !

Вкупно : околу 200 денари за 40 големи парчиња или 60 со големина на орев

Шишарки с мед и шоколад

Тази рецепта много отдавна се приготвя в нашето семейство. Някой може да я знае, но все пак мисля, че си струва да се сподели и да се пробва. Здравословен десерт е рядкост, освен плодовете и някои житни, така че този десерт мисля, че ще намери място във всеки дом.

Необходими продукти :
• 1 пакет експандирани семена (например експандирана пшеница и ориз)
• 1 пакет масло (250гр)
• 100 гр. захар (може кафява захар или стевия)
• 1 черен шоколад за готвене
• 4 с.л.какао
• 7 с.л.мед
• 100 гр. сусам

Най-напред маслото се слага в по-дълбока тенджера, за да се разтопи със захарта. След това се прибавя начупеният на парчета шоколад, а след него - какаото и меда, Всичко това трябва да поври на тихо около 7-8 минути (не много дълго, защото като се охладят шишарките, ще станат много твърди) и се изсипват експандираните семена  и сусамът. Размесва се добре с голяма дървена лъжица и след като се съедини хубаво, топлата смес се напълва в калъпи, оформя се с лъжица за сладолед или нещо подобно. За тези използвах капака на цедката за лимон. След като се охладят, могат да се ядат.
Лесно и здравословно!
Добър апетит !

Общо: около 6 лева за 40 големи шишарки или 60 с големината на орех

Училищна закуска с тиква

Знам, че е сезона на тиквата, праз и други, но ми дойдоха малко в повече тиквите в кухнята.
Миналата седмица джа дни дупа от тиква, вчера- печена на фурна и тъкмо си мислех "пуу, остана ми още едно малко парче за бърз десерт" и днес ново количество. Затова новото голямо парче го нарязах на по-малки и го сварих на пара, а след това сложих в торбички и прибрах във фризера. Добре, но остана по-малкото за десерт.

Утре ученикът ще носи една чаша тиква с орехи, украсена с резени ябълка. Количестжото сварена тиква е около 600 грама, 4 бисквити, шепа орехи, 1 ч.л. канела, 2 с.л. стафиди и 3 с.л. мед, кафява захар или друг естествен подсладител.
Хубаво е тиквата да се намачка с вилица, а бисквитите и орехите да се смелят на по-едро. Всичко се разбърква и се слага в купички. Декорира се с тънко нарязани парченца ябълка.
Една пластмасова чаша е достатъчно количество за едно по-голямо дете или възрастен.

Общо за 6 порции: 1,20 лв.

Училищна закуска

Много пъти моят най-голям син разказва какво ядат неговите другарчета на голямото междучасие. И наистина се дразня - не на децата, а на родителите. При цялата налична информация за важността на детското хранене родителите са ДЛЪЖНИ да формират вкуса на децата си. Длъжни са не защото някой се показал по телевизията и казал така, а защото огромна част от съвременните болести са резултат на несъответно хранене. Фразата "еее, и ние същото сме го яли и нищо не ни е" изобщо не е абсолютна глупост и не трябва да бъде оправдание за небрежността на родителите, когато става дума за храненето на децата.
Живеем до училище, на кръщовище на две натоварени улици и веднага на отсрещния тротоар - супермаркет, няколко баничарници, всякакви пици, сандвичи...познато ви е. Идва голямото междучасие и картинката е следната: деца тичат през улицата, без да внимават за преминаващите коли, шофьори, които карат без да внимават, бързайки да хванат зеления светофар, и без да спират на пешеходната пътека и бутайки се в и без това тясното кръстовище. След 5 минути децата тичат обратно с банички, пити, пици, кифли и това, което най-много ме дразни - пакети чипс, царевични пръчки и течности, които трудно могат да се нарекат натурален сок и още по-трудно може да се намери нещо полезно в тях. Средно това струва 1,20-1,50лв.

Какво можем да приготвим вкъщи като по-добър домашен вариант? 

Напитки:
  • Прясно изцеден сок - с 3 средни портокала се получава около 250-300мл, цената е околу 80 стотинки, време за подготовка - 5 минути с все пълнене на пластмасово шише, хвърляне на корите в коша и миене на цедката. Добре е шишето да се допълни със същото количество вода, за да не е концентриран сока.
  • Компот - ако сте от тези, които не правят зимнина, тогава можете да използвате сушени плодове,пресни ябълки, круши, дюли и да сварите на тих огън по-голямо количество компот. Може да се подслади с мед,кафява захар,стевия. Плодът може да се пасира и да стане прекрасен нектар. 
  • Вода - децата трябва да пият много вода- литър и повече. Шише вода е много по-добре от всякакви купени сокове, пълни с химикали (отделете 5 секунди в магазина и снимайте етикета на опаковката и 20 минути вкъщи вместо да дремете на Фейса, да прочетете какво точно съдържат соковете и от какво се правят "натуралните" сокове.)
Храна:
  • Сандвич- има много възможности: домашен хляб с дип от орехи (фино пасирани извара,сирене и малко кисело мляко), краставица и марула; дип от извара с печени чушки -много по-вкусно и полезно от купените готови пастети; масло с кашкавал и зеленчуци; други домашно приготвени пастети и дипове. Реално един домашно приготвен сандвич струва не повече от 50 стотинки и най-много 10 минути време за приготвяне. 
  • Полента или качамак - приготвен от вечерта. До сутринта качамакът ще се е стегнал и може да се сложи в кутия без да се разпадне формата, с гарнитура от сурови моркови нарязани на пръчици, краставици или друг зеленчук. Една порция от 200гр струва около 30ст. С добавените зеленчуци - 60ст.   Въпреки че качамакът се смята за бабешка рецепта, той е много вкусен и се понася лесно от стомаха. В България е доста позабравен, но в Македония е част от менюто за закуска в детските градини.
  • Плодове- изчистени ябълки, банан или сезонни плодове.
  • Тиква, варена на пара, намачкана с вилица или пасирана, с добавени смелени орехи и мед -около 40ст.
  • Домашни банички със зеленчук или с извара.
  • Домашни палачинки с мармалад или мед.
Всичко зависи от нас - колко искаме да се ангажираме и да инвестираме в здравето на своите деца, ако нашето собствено здраве не ни е толкова важно. Чувам много оправдания от родители, че начинът на хранене на техните деца е наистина важен за тях, но нямали време :) 10-15 минути сутрин е време, което всеки родител може да отдели за своето дете. Това не е изгубено време, откраднато от нашата подготовка за работния ден, от пиенето на кафе, от доспиване до последния момент... това е малко време инвестирано в бъдещето на нашите деца.
Допълнение:
Във Фейсбук коментирахме как децата си връщат домашната храна и купуват разни простотии. Да, ако имат пари с тях. И преди някой да ме нападне как така ще пуснеш детето без пари , да попитам: след като детето има храна и вода, плодове, нещо сладко в кутията за храна, за какво му са пари? Ако отговорът е "Да има, ако му трябва да си купи нещо", тогава проблема не е в детето, а в родителя. И ние като излезем някъде на разходка с пари в джоба, едва ли си купуваме нещо с идеята колко е полезно. Например печени семки за чоплене или кафе от машина. А ако някой си е върнал храната, негов проблем- не е бил гладен. Децата не са кой знае колко по-различни. И на тях им се случва да не им се яде сутрин.Няма да им се случи нещо страшно, ако един път пропуснат ядене просто защото не им се е ядяло. Коментар от рода на "ааа, ми, как така, трябва да се яде, не може да не яде" -  помните ли каква беше нашата реакция на такива изказвания като бяхме на възрастта на нашите деца ? :)

Домашно мюсли по желание

Факт е, че голяма част от детския вкус се влияе от телевизията и рекламите.Средно пакет мюсли от 1кг 7 лева и вътре основно има овесени ядки или пшенични трици, плодовете и ядките са минимално количество. За по-малки деца тази комбинация е трудна за дъвчене и не е от най-вкусните.Затова добавяме корнфлейкс, ризон или други експандирани житни семена. Ако искате да пробвате рецептата на моите малки мъже, ето предложението:


Основа-около 4 лева .
 - 1 пакет корнфлейкс без захар (300гр)
 - 1 пакет смес от 4 житни семена(овесени, ръжени,пшенични и ечемик(300гр)
 - 1 опаковка смес от 4 вида експандирани семена (ръж, овес, пшеница и ечемик) (100гр)
Дотук количеството се събира в голяма пластмасова кутия 25*25*15см и е достатъчна за 10-14 порции. За една голяма порция са необходими  50-80 гр.
 -Йогурт,кисело мляко, прясно изцеден сок или вода.

Добавки:
 - Сушени плодове - боровинки, ситно нарязани кайсии, сливи, ананас - една пълна супена лъжица е достатъчно количество за една порция, среден грамаж 20гр
 - Пресен плод - ябълка, пресни кайсии, праскови, ягоди или друг плод според сезона
 - Интегрален сусам и ленено семе -пресно смелени, тиквени семки - сурови
 - Чиа - това е малко по-скъпо допълнения, препоръчаното дневно количество според етикета е 35гр (2ч.л.). Все пак аз слагам по една лъжичка.
 - Ядки - орехи, бадеми, лешници - сурови.

И така: математиката за 1 голяма порция домашно мюсли със сушени боровинки, една ябълка, ленено семе и сусам (смелени), лъжичка чиа и смелени ядки, с йогурт: около 1,50лв.Това е най-скъпия вариант, който приготвихме с децата, одобриха го и е повече от достатъчен за възрастен, който не е на диета.
В пъти по-добра закуска от баничка, милинка, кремка, пирожки и подобни.


Домашно мусли според желбите


Факт е дека голем дел од детскиот вкус се влијае од телевизијата и рекламите. Средно пакет мусли од 1кг кошта 170 денари и внатре се во главно овесни или пшенични снегулки и минимална количина суво овошје. За помали деца тешко се џвака таа комбинација и мораме да додаваме корнфлејкс и "пуфки" (експандирани житарици). Ако сакате да го пробате рецептот на моите мали мажи, еве го предлогот: 


База-околу 130 денари.
 - 1 пакување корнфлејкс без шеќер (300гр)
 - 1 пакување мешавина  снегулки од 4 житарици (300гр)
 - 1 пакување мешавина експандирани 4 житарици (100гр)
До тука количината е огромна и се собира во кутија 25*25*15см и е доволна за 10-14 порции. За една голема порција се потребни 50-80 гр.
 - Јогурт, кисело млеко, свежо цеден сок или вода

Додатоци:
 - Сушено овошје - брусница, ситно исецкани кајсии, сливи, ананас - една полна супена лажица е доволна како количина за една порција, средна количина 20гр- цена 10 денари
 - Свежо овошје - јаболка, свежи кајсии, праски, јагоди според сезонот- 5 денари.
 - Интегрален сусам и ленено семе -тазе мелени, тиквени семки
 - Чиа - тоа е малку скапа намирница, препорачаната количина според етикетата е 35гр (2 ч.л.) и тоа се околу 45 денари. И пак јас би ставила една лажичка.
 - Јатки - ореви, бадеми, лешници - сурови - 5 денари.

И така: математиката за 1 голема порција домашно мусли со сушена брусница, една јаболка, ленено семе и сусам мелени, лажица чиа и мелени јатки, со јогурт:  околу 50 денари. Тоа е најскапата опција која спремивме, најголемиот син проба и одобри и е повеќе од доволно за возрасен кој не е на диета.
Во пати подобар појадок од четвртина бурек.






Школска ужина со тиква

Знам дека е сезонот на тиква, праз и слично, ама ми дојдоа малку повеќе тиквите во кујна.
Минатата недела два дена супа од тиква, вчера печена во рерна и таман си мислев "пуу, ми остана уште едно мало парче за брз десерт" и денес нова количина. Затоа новото големо парче го исеков на помали и го сварив на пареа, ставив во кесички и замрзнав во фризер. Добро, но остана помалото за десертот.

Утре ученикот ќе носи една чаша тиква со ореви украсена со резени јаболко.
Количината сварена тиква е околу 600 грама, 4 бисквити, шака ореви, 1 лажичка цимет, 2 лажици суво грозје и 3 супени лажици мед, кафеав шеќер или друг засладувач.
Убаво се намачкува тиквата со вилушка, бисквитите и оревите се мелат на покрупно. Се` се размешува и се полни во садчиња.  Се декорира со тенко исецкани парчиња јаболко.
Една пластична чаша за вода е доволна за едно поголемо дете или за возрасен.

Вкупно за 6 порции: 50  денари

Црни овци во нашата кујна









Многу пати слушам како во градинка имало многу убави бомбици.И јас да се направам на домакинка решив - денес ќе правам бомбици. А поима немам како се прават бомбици, само знам дека се округли.Добро, отворив шкафовите да видам што има. Имаше жито, нешто ореви, малку суво грозје... Ставив да се вари на пареа житото - за 200 грама жито беа потребни околу час и 20 минути. Во тоа време сомеливме 5  бисквити и една шака ореви, кора од пола портокал и 4 с.л. шеќер. Испаднаа околу 50 топчиња со големина колку среден орев. Прво требаше да останат така,  но не ми изгледаа убаво, некако ми дојдоа бушави и со најголемиот син покривме дел со кокос, дел со темно какао. Тие со какао ни личеа на овци и така станаа црни овци.

Вкупно околу 30 денари за 50 парчиња

Рецептите на Ангелина


Ангелина е Ангелина Илиева Трпкова, не се знаеме лично, се надевам некогаш да се видиме :) Во групата За подобри услови во градинките понуди неколку лесни и здрави рецепти за децата во градинка.
  •   1,5кг банани или јаболки, 1 ќеса овесни снегулки, 100-150гр мед, 100гр 4 семиња од Виталиа (б.а.- неколку пати сум имала лошо искуство со тие готови смеси, затоа подобро е да се сомелат рамни количини тиквено и сончогледово семе, интегрален сусам и ленено семе пред да се припреми ужинката). Доколку се прави со банани истите се пасираат, а јаболките се рендаат. Овошјето се меша со снегулките, медот и семињата. Со лажица се прават форми и потоа се печат на 200*С околу 20 минути. По груба пресметка ова би чинело 150-200 денари за 20 деца, одприлика по 10 денари од дете, колку чини една тортица.
  •  Стабилизирани пченични никулци 200гр. чинат 25 денари кои во комбинација со чоколадо во прав или какао ,можат да заменат Чоколино. Со 200гр сигурно можат да се најадат 5-6 дечиња и вклучувајќи и 20тина денари за какао или чоколадо доаѓаме до сума од 45-50 денари која споредена со чоколино кое чини веројатно повеќе од 80 денари,заштедуваме 30-35 денари (за сува маса,  без млеко).
  • За крај една торта: 500гр.пченица (сварена и сомелена), 200гр бисквити, 100-150гр. мед, 200гр смеса од семиња. Се се меша и бидејки смесата е повлажна би требало да се јаде со лажица. Мислам дека и оваа доза е доволна за 20 деца, а повторно чини 150-170 денари, со малопродажни цени. Вака излегува по 50гр на дете, но доколку се дуплира дозата би задоволила хранливи вредности за појадок. Како ужинка би чинечп 8 денари, а како појадок - 16 денари.
Наскоро и слики...

Витаминска салата и мафини со моркови и калинка

После синоќешното печење на мафини и леб, еве и резултатот.

Рецептот е од еден мој омилен блог Honey and milk и трпи многу измени.
Вчера состојките беа:
  • 1 јајце
  • 3/4 чаша јогурт
  • 1/4 чаша маслинов зејтин (зашто заборавив да го извадам путерот од фрижидер)
  • 2-3 супени лажици мед (на око+малку од мајсторот)
  • ванилин шеќер, но ако имав ванила екстракт, тоа ќе ставев
  • 2 чаши обично брашно
  • 1 чајна лажичка прашок за пециво
  • 1/2 чајна лажичка сол 
  • 1/2 чајна лажичка сода
  • 2 рендани на ситно моркови
  • сокот и малку кора од 1/2 лимон
  • семките од една калинка (тука беше голема занимација со чистењето, пола ги изедовме)
Јајцето се мати убаво со вилушка, потоа се додават состојките до брашното, се промешуват добро. Потоа останатите состојки на куп и мешање додека нема буци брашно. Во меѓувреме се загрева рерната на 180 без вентилатор. Може и на 160 со вентилатор, но мафините тогаш испаѓаат криви на страна. Тука морам да спомнам дека треба да се пази од мали белаџии кои на поминување појачуват на 250 степени. Ако имате хартиени корпи - супер, ако немате - калапите намачкани со путер и наполнети на 2/3. Потоа печење за 20-25 минути. Од кога ќе се извадат од рерна, по 5 минути се вадат на решетка за да се изладат. Нема потреба да ги спомнувам пак поминуваштите белаџии и сопрузи.
Вкупно ~ 120 денари за 12 големи мафини.
Во тој варијант на  рецептот најмногу качува цена медот.Затоа доколку се користи шеќер цената би паднала на 70-80 денари за 12 парчиња. Малку се повлажни од мафините со обично млеко.

Еден мафин и ореви беа ужината на ученикот и нашиот десерт со кафе на работа.
Ручекот - просото од вчера и витаминска салата.

Витаминска салата - наш варијант:
  • 100 гр моркови
  • 10 гр целер корен
  • по 100 гр трупка, дајкон, цвекло и зелка
  • 2 листа марула за боја
  • малку лук, сол, јаболков оцет и зејтин
Вкупно ~ 40 денари за двајца

Вечерата беше на брзинка - крем-супа од компир со морков и брокула (за 2 пати јадење на сите нас петорица - 90 денари) и салата домати, краставица и зелена пиперка ( 30 денари).
За утре - една брза салата со туна и моркови.