Рецептите на македонски

Колач со компот од праски за попладневно пиење кафе

Дефинитивно не влегува во категорија „диетален“, но е вкусен и освежува. А и излегуваат многу парчиња.

Тој што сака благо на секакви начини, знае за што зборувам.😁
И така , ми се уврти во глава таа идеја, нема бегање. Ми се јадеше раванија, но надвор едно топло време... некако ми беше тежок колач за во лето. Прегледувајки ги рецептите, ја видов оваа: 

  •  4 јајца
  • 1 чаша шеќер
  • 1 чаша брашно
  • 125гр путер
  • 1 ванилин шеќер
  • плодови од компот (праски или кајсии) 
Рерната се загрева на 180 степени. За тоа време во округла тава со дијаметар 28см се става путерот и се растопува. Одозгора се редат парчињато овошје од компотот. Со миксер се матат јајцата и шеќерот додека шеќерот комплетно се стопи. Потоа постепено со лажица се додават брашното со ванилин шеќерот. Смесата се истура во тавата врз овошјето и се пече додека леко порумени. Колачот се остава да се излади во тавата, во која е испечен. Потоа се вади и се прелива со сокот од компотот.

Рецептот е от блогот [ Аз готвя ], но не се отвара. 
Неколку години чував отпечатена копија на рецептот и не бев воодушевена. Мислев дека ќе испадне млитав. Нема да се крене, бидејки нема прашок за пециво. Има премногу путер, сирупот е малку....Веројатно рецептот е згрешен и секој пат се откажував.
Не знам како се нашла во кујна конзерва компот од праски, но веќе беше тука и требаше да се искористи.  

Во секој случај после повеќе проби колачот најмногу ми се допаѓа со следните измени:

80гр. путер намерсто 125гр.
Конзерва компот, над 800гр ( најмногу му се допаѓа Подравка компот од праски)
Со праски е повкусно одколку со кајсии, овошјето треба да биде без лушпата и да биде исечено на кругови, за да е потенко. Така се собира овошјето од една конзерва во тавата. Во спротивно требат две.

Течноста од компотот обично е малку и правам шербет. За една тава од 28см дополнително ставам една чаша 200мл вода, околу 50 гр шеќер и малку лимонов сок (ако има) во сирупот од компотот. Одкако ќе зоврие, се прави бела пена по ѕидовите на тенџерчето. Од како ќе се изгуби пената, го тргам шербетот од рингла и со лажица полека поливам површината на колачот додека го упие целиот сируп. Покривам со фолија и ставам во фрижидер да се излади убаво. Потоа сечам на коцки, тријаголници - кој какви форми и големини сака и може да се почне со јадење. 
Поубаво изгледа превртен, но обично не ми се занимава.  
На сликата врз колачот има сладолед Страчатела.😎 

Вкупно: околу 200 денари 


Немам навика да купувам компоти. И не сум спремала од дете, кога компотите, џемот и сите видови на зимници беа задолжителен репертоар за време на летните месеци. Сеуште се сеќавам дека 6 лажици шеќер идат на голема тегла за да може компотот убаво да се заслади, притоа човек да не падне во шок од благото. 😄

Сеќавањата од детството ме потсетија на тоа како живеевме пред нашите „заостанати“ земји да се отворат кон западната мода. Луѓето одеа на пазар со текстилни кеси или плетени мрежи, киселото млеко се купуваше во стаклени тегли со алуминиумски капачиња, беше навистина кисело, а не јогурт, и по 3-4 дена во фрижидер скиснување уште повеќе. Сепак, киселото млеко беше задолжително за медицинскиот персонал, оние кои работат во опасни средини или работат ноќна работа. Стаклените шишиња мораше да се вратат во продавницата и да се рециклираат од фабриките, а не да се фрлаат во контејнери. Зимницата беше скоро задолжителна летна активност. Конзервирана храна не се купуваше освен ако не стануваше збор за риба во сос од домати или одреден тип на конзерва месен нарезок кој беше многу популарен во Бугарија и се викаше Русенско варено. Една од моите баби правеше такво чудо и го ставаше во тегли за зимата.
Еден наш обид со зимница беше Тазе ќопоолу.

Се сеќавате на басната за мравката и штурецот - музичар, нели? Или ќе подготвите храна за студените месеци, или ќе седите гладни.

Се разбира, во денешно време, кога имаме пристап до храна од целиот свет и има сè во продавниците, помалку од нас сакаат да го поминат своето време на тоа.
Во наредните месеци, покрај рецептите, ќе ви покажам и некои идеи што дојдоа како резултат на моето учество во проектот „Иднина без пластика“ на Бугарското училиште „Здравеј“ во Скопје.

Сладкиш с компот от праскови за следобедно кафе

Определено не е диетичен, но е вкусен и освежителен. Освен това излизат доста парчета.
Който обича сладко във всякакви форми, знае за какво говоря.😁
И така, като ми се завърти в главата тази идея, няма мърдане. Ядеше ми се реване, обаче едно топлоооо...реването ми е тежко за лятото. Преглеждайки рецепти, попаднах на тази: 

  •  4 яйца
  • 1 ч.ч. захар
  • 1 ч.ч. брашно
  • 125гр масло
  • 1 ванилия
  • плодове от компот (праскови или кайсии) 
Фурната се загрява на 180 градуса. През това време в кръгла тава с диаметър 28см се слага маслото и се разтопява. Отгоре се нареждат плодовете от компота. С миксер се разбиват яйцата и захарта, докато се стопи захарта. Постепенно с лъжица се прибавят и смесените брашно и ванилия, докато сместта се бърка с миксера. Изсипва се върху плодовете и се пече, докато леко поруменее отгоре. Сладкиша се оставя да се охлади в тавата, в която е изпечен. След това се изважда и се сиропира със сока от компота.

Рецептата е от блога [ Аз готвя ], но към днешна дата не се отваря. 
Няколко години имах отпечатно копие на рецептата и нещо не бях въодушевена. Мислех си, че ще излезе нещо лигаво. Изобщо няма да се надуе, защото няма набухвател. Много масло има, малко е сиропа... Сигурно беше грешна рецептата и всеки път се отказвах. 
Не знам и по какъв повод консерва компот от праскови се е намерила в кухнята, но вече беше тук, така че трябваше да се използва. 

Все пак, след повече проби, сладкишът ми е най-вкусен със следните промени:

 80гр. масло вместо 125гр.
Консерва компот над 800гр 
С праскови е по-вкусно, плодовете трябва да са без кожите и трябва да са нарязани на кръгове, за да се събере една консерва в тавата. Ако се не са нарявани плодовете, ще отидат две консерви. 

Течността от компота ми се вижда малко и обикновено правя още толкова захарен сироп. За една тава 28см допълнително слагам една чаша 200мл вода, около 50 гр захар и малко лимонов сок (ако има) в сиропа от компота. След като заври, след малко се образува бяла пяна покрай стените на тенджерката. Като се изгуби пяната, го махам от котлона и с лъжица поливам по малко по повърхността на сладиша, докато попие целия сок. Покривам с фолио и оставям в хладилника да се охлади добре. След това нарязвам на ромбове и е готово. 
По-красиво изглежда обърнат, но обикновено не ми се занимава да го вадя и да го обръщам.  
На снимката върху сладкиша има сладолед Страчатела.😎 

Общо: около 6 лева 


Нямам навик да купувам компоти. А и не съм правила от дете, когато компоти, сладка и всякакви зимнини бяха задължителен репертоар през летните месеци. Още помня, че на един голям буркан отиват 6 лъжици захар, за да е хубаво подсладен после компота, но и човек да не изпада в шок от сладко. 😄

Спомените от детството ме подсетиха как живеехме преди нашите "изостанали" държави да се отворят за западните моди. На пазар се ходеше с текстилни торби или с плетени мрежи, киселото мляко се купуваше в стъклени буркани с алуминиеви капачки, беше наистина кисело и след 3-4 дни в хладилника се вкисваше. Но пък беше задължително за медицински персонал, на работещи във вредни среди или работещи нощен труд. Стъклените бутилки задължително се връщаха в магазина и се рециклираха от фабриките, а не се хвърляха в контейнери. Зимнината беше почти задължително летно занимание. Консерви не се купуваха, освен ако не беше риба с доматен сос или русенско варено. Едната ми баба правеше такова чудо и го слагаше в буркани за зимата. 
Един подобен наш опит беше Пресно кьопоолу.

Сещате се за баснята за мравката и щуреца-музикант, нали? Или ще си приготвиш храна за студените месеци, или ще си седиш гладен. 

Разбира се, в днешно време, когато имаме достъп до храни от цял свят и има всичко в магазините, по-малко от нас искат да отделят от времето си за това. 
В следващите месеци освен рецептите, ще ви покажа и някои от идеите, които дойдоха като резултат от участието ми в проекта "Бъдеще без пласмаса" на Българското съботно-неделно училище "Здравей" в Скопие

Постен сладкиш със смокини

Не мога да дам никакъв друг коментар за този сладкиш, освен „ТРЯБВА да го опитате“. Изглежда обикновен, но вкусът е наповторим.

Необходими продукти:

  • 2 ч.ч. брашно
  • 1 ч.ч.вода
  • 1 ч.ч.пудра захар
  • 1 ч.ч. олио
  • 1 к.л сода бикарбонат
  • 6-7 зрели смокини от слатко
  • 100 гр. орехи


В по-голям съд с помощта на лъжица се смесват всички съставки. Прибавят се и ситно нарязаните смокини и орехи. Всичко се разбърква добре и се изсипва в тава. Пече се  20 минути на 200 градуса. След като се изпече и охлади, се нарязва на парчета и се поръсва с пудра захар.
Добър апетит !

Общо:4 лева

Рецепт на Васка Мобиак 

Посен колач со смокви

Не можам да кажам никаков коментар за овој колач освен „МОРАТЕ да го пробате“. Изгледа како многу едноставен рецепт но вкусот е неповторлив.

Потребни состојки:

  • 2 чаши брашно
  • 1 чаша вода
  • 1 чаша шекер во прав
  • 1 чаша масло за јадење
  • 1 к.л сода бикарбона
  • 6-7 зрели смокви од слатко
  • 100 гр. ореви



Во поголем сад се мешаат со лажица сите состојки и се додаваат смоквите ситно исечкани а исто така и оревите ситно исечкани. Се убаво се меша и се истура во тава. Се пече 20 минути на 200 степени. Кога ке се испече се сече на коцки и се наросува со шекер во прав.
Пријатен апетит !

Вкупно:100 денари

Рецепт на Васка Мобиак 

Мафини од палента

 Децата ми побараа палента за вечера. Јас за да не биде секогаш иста класична варена палента, решив да пробам наместо проја мафини да направам палента мафини. Многу брзо ги подготвив и не згрешив. Сите се изедоа, и малку ни беа еден калап со 12 мафини. Јас ги направив вака:

Состојки:
• 3 јајца
• 350 мл. јогурт
• 120 мл. масло
• 250 гр. палента
• 150 гр. бело брашно
• 1 прашак за пециво
• сол
• 150 гр. козјо сирење
• сусам
• ленено семе

Јајцата се матат малку со метална жица (не со миксер). Се додава маслото, јогуртот, брашното, палентата, пецивото и се посолува. Се убаво се соединува. Калапот се премачкува со путер и се полни најпрво до половина. Потоа во секој дел ставаме по едно парче козјо сирење (тука може да се стави кашкавал, некој вид зеленчук - домат, брокула, варен морков, печурки..) и потоа се покрива со останатата смеса, за да се дополнат калапите. Одозгора се нарасува сусам и ленено семе (може и мелен лук, морска сол, ким, оригано...). Се печат во загреана рерна на 220°С 20 минути.
Многу се вкусни и здрави. Од состојките имав се дома. Само погледнав дали имам јогурт во фрижидер. Имав, за среќа и така убаво се нагостивме. Само следниот пат треба во поголем калап да правам:)
Исто е убаво што може и во овој рецепт да се ставаат состојки по вкус и може да се направат најразлични комбинации.
Пријатен апетит !

Вкупно: околу 100 денари

Мъфини от полента

 Децата ми поискаха полента за вечеря. Аз, за да не бъде както винаги същата класическа варена полента, реших да пробвам вместо проя мъфини, да направя полента мъфини.
(Забележка: проята е солен кекс с царевично брашно. Скоро ще споделим рецептата.) 
Много бързо ги приготвих и не сгреших. Всичките се изядоха и един калъп от 12 броя ни дойдоха малко. Направих ги така:

Продукти:
• 3 яйца
• 350 мл. йогурт или рядко кисело мляко
• 120 мл. масло
• 250 гр. царевичен гриз
• 150 гр. бяло брашно
• 1 бакпулвер
• сол
• 150 гр. козе сирене
• сусам
• ленено семе

Яйцата се разбиват с вилица или с кухненска тел (не с миксер). Прибавя се маслото, йогуртът, брашното, бакпулверът и сместа се посолява. Разбърква се добре, а калъпът се намазва с масло. Първо се пълни до половина със сместа.След това в средата на всяко гнездо се слага по едно парче козе сирене (може да се сложи кашкавал, някой зеленчук - домат, брокули, варен морков, гъби) и след това се покрива с останалата смес, за да се допълнят калъпите. Отгоре се поръсват със сусам и ленено семе (може и смелен чесън, морска сол, кимион, риган) Пекат се в предварително загрята на 220°С фурна 20 минути.
Много са вкусни и се получиха от продукти, които вече имах вкъщи. Само погледнах дали има йогурт. За късмет имах и се нагостихме много добре. Само следващия път трябва да направя двойна доза :)
Хубавото на тази рецепта е, че могат да се сложат продукти по желание и да се направят различни комбинации.
Добър апетит!



Общо: около 3 лева

Македонче без леб не може да се најаде...

....така кажува мојот сопруг.
По втор пат кршење на машина за леб решив дека не сум толку фатена во раце и треба сама да го правам лебот.
Рецептот кој моментално е најсакан дома е:

300гр интегрално брашно
200гр бело брашно
4гр сув квасец
10гр сол
10гр шеќер
300мл топла вода (да може да се држи прстот во водата)
1 с.л. зејтин

Во топлата вода се стават сол и шеќер, се промешува и се додава квасецот. Се промешува убаво додека се раствори се` и се остава да стаса квасецот. Потоа се меша со брашното и зејтинот. Се замешува меко тесто со уште малку брашно, се меси додека се добие осет за глатко тесто со воздушни џебови (5-10минути).Потоа се става во набрашнет сад, се покрива со крпа и се остава да стаса и да го зголеми волуменот дупло. На собна температура за тоа требат 1,5-2 часа. Потоа се премесува уште еднаш за кратко, се става врз пекарска хартија. Се покрива повторно со крпа и се остава да одмори едно 30минути. Се пече во загрејана рерна на 230 степени (210 со вентилатор) за 20 минути, потоа се намалува температурата на 180 степени (160 со вентилатор) и се пече уште 20 минути. Финтата дали е добро испечен лебот е да чука на празно. Се вади од рерната и се завиткува во крпа додека да се излади.
Доколку фамилијата не може да чека толку, барем едно пола саат  да причека. :)

Зејтин може да се стави скоро секаков, дури и со путер е убаво. Може да се додаде сусам, сончоглед,снегулки, никулци- според желбите. Може да се направи и само со бело брашно. Испаѓа околу 700гр леб. Трае на собна температура под капак околу 5 дена.

Математиката:

Брашно -25 денари
Зејтин,шеќер и сол- 1 денар
Квасец- 9 денари
Семки, сусам- 4 денари
Вкупно 39 денари за домашен леб

  Интегрално брашно има и по 40 денари/кг, има и поскапи. Ако се стави поскапо брашно, би се качила вкупната цена за 35 денари.
Во план ми е да пробам да направам квас и да пробам леб со квас.